Een bliksemschicht van ongekende lengte heeft officieel het wereldrecord verbroken. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) bereikte deze uitzonderlijke ontlading een afstand van maar liefst 829 kilometer – vergelijkbaar met de afstand tussen Amsterdam en Wenen.

Buitengewone meting boven de VS

De recordbliksem werd geregistreerd tijdens een onweersbui in 2017 boven de Great Plains in de Verenigde Staten. De ontlading strekte zich uit van het oosten van Texas tot aan Missouri, een gebied dat bekendstaat om zijn krachtige onweerssystemen. De meting kent een foutmarge van ongeveer 8 kilometer, maar bevestigt desondanks het verbreken van het eerdere record van 769 kilometer.

Het fenomeen werd destijds waargenomen met behulp van de toen nieuwe geostationaire weersatellieten van het Amerikaanse NOAA. Deze satellieten maken het mogelijk om extreem lange of langdurige bliksemactiviteit in beeld te brengen, iets wat met oudere apparatuur nauwelijks mogelijk was.

Beter inzicht dankzij nieuwe technologie

Hoewel de bliksem al in 2017 plaatsvond, werd het record pas recentelijk officieel erkend. Door de inzet van geavanceerdere analysemethoden en verbeterde satellietwaarnemingen konden onderzoekers het fenomeen nauwkeuriger in kaart brengen. Volgens stormonderzoeker Michael J. Peterson van het Georgia Institute of Technology heeft de combinatie van meer data, betere software en moderne sensoren gezorgd voor een nauwkeuriger beeld.

Meteorologen benadrukken dat het niet ongewoon is dat weerrecords pas jaren na dato worden vastgesteld. De benodigde data zijn vaak al beschikbaar, maar het correct interpreteren ervan vergt tijd, expertise en geschikte technieken. Dankzij de snelle ontwikkelingen in weeranalyse is het nu mogelijk om eerder onzichtbare fenomenen alsnog te herkennen.

Andere bliksemrecords

De WMO heeft de laatste jaren meerdere opmerkelijke bliksemrecords vastgesteld. Zo staat de langstdurende bliksemontlading op naam van een bui boven Uruguay en het noorden van Argentinië: deze schicht duurde maar liefst 17,1 seconden. Ook zijn er historische gegevens over dodelijke inslagen: de ernstigste vond plaats in 1975 in Zimbabwe, waar 21 mensen het leven verloren toen bliksem insloeg in een hut waarin zij schuilden.

Wat maakt deze megabliksem zo bijzonder?

Een bliksemschicht van honderden kilometers lang lijkt haast onvoorstelbaar. Normale ontladingen binnen onweerswolken reiken zelden verder dan enkele kilometers. In uitzonderlijke gevallen kan een zogenaamde megabliksem ontstaan, waarbij verschillende delen van een uitgestrekt onweerscomplex elektrisch met elkaar verbonden raken. Deze horizontale uitbreidingen vinden vaak plaats in zeer actieve onweerssystemen, zoals die boven de Great Plains in de VS.